Taalkunde: Byvoeglike naamwoorde
Woordsoorte: Byvoeglike naamwoord
Ander benaming: adjektief
Afkorting: b.nw.
Funksie: Brei uit of beskryf 'n naamwoord
Trappe
van vergelyking
|
Intensiewe
vorme
|
Verbuigings
|
Trappe van vergelyking word gebruik om die
verhouding in voorkoms, grootte, emosie ens. tussen objekte in terme van hul byvoeglike
naamwoorde te bewys.
‘n Motor is groot, maar ‘n bus is groter
as ‘n motor. ‘n Trein is die grootste van die drie.
Die drie trappe, met hul vereistes, is:
Indien ‘n b.nw. uit meer as twee
lettergrepe bestaan en in sy eenvoudigste vorm op ‘n -e eindig, word die sisteem
van “meer” en “mees” gevolg:
|
Sommige byvoeglike naamwoorde kan ‘n
addisionele, versterkende bepaler kry, wat van die b.nw. ‘n samestelling
maak.
Die konteks van die woord, en die naamwoord
wat deur hom beskryf word, moet in ag geneem word.
Ons sê:
Die uitsig is prentjiemooi, maar die
persoon is popmooi.
Die nat pad is seepglad, daarom gaan jy gly,
maar die oppervlak van die water is spieëlglad, en daarom kan jy jou weerkaatsing
daarin sien.
Die meisie is beeldskoon, en haar nuwe
aandrok is silwerskoon.
NB: Die meeste intensiewe vorme word VAS
geskryf.
‘n Paar uitsonderings is:
Intensiewe vorme met wawyd (“wawyd” is
reeds die intensief vir “wyd”):
wawyd oop
wawyd wakker
Ook: nugter wakker
|
Verbuigings van woorde wat bloot attributief gebruik word, val nie
in die kategorie van versterking nie. Dit sluit verbuigings as deel van vaste
uitdrukkings in.
B.nw.’e word vir een van TWEE redes verbuig:
Die figuurlike
betekenis is ter sprake:
Die
byvoeglike naamwoord moet beklemtoon word:
|
Opmerkings